‘Soms werkt een foldertje in de brievenbus niet en moet je er gewoon zijn’

Hoe ziet jouw werk er momenteel uit?

“Ik werk nu twee jaar voor de Gemeente Amsterdam als senior communicatieadviseur voor twee verschillende programma’s, die in elkaars verlengde liggen. Samen heet het ‘Weerbaar Amsterdam’. Beide programma’s werken aan het tegengaan van de ondermijnende criminaliteit in de stad. In goed Nederlands: de georganiseerde misdaad.”

Artikel gaat hieronder verder.

Dat klinkt best spannend, vertel daar eens meer over?

“Het ene programma richt zich met allerlei maatregelen, onderzoeken, procesverbetering op het financieel-economische aspect, denk aan vastgoedcriminaliteit of onderzoek naar vergunningsaanvragen. Taaie kost voor mij, maar enorm interessant. In het andere programma werken heel veel collega’s aan het tegengaan van jonge aanwas in de drugscriminaliteit. We proberen dan jongeren die mogelijk afglijden in de drugswereld andere keuzes te laten maken in het leven.”

Dat zijn twee programma’s met een verschillende focus…

“Inderdaad, en ook heel anders van insteek. In Amsterdam wordt veel geïnvesteerd om jongeren en gezinnen die dreigen te vervallen in criminaliteit aan te pakken én te helpen. Het is namelijk van groot belang om aan perspectief te werken, aan ‘wat dan wel’. Wil je ze naar een andere weg begeleiden, dan moet je dat namelijk ook doen voor de broertjes, de zusjes en de ouders.”

“Feit is: jongeren bereiken is bijzonder lastig. Alleen al omdat hun online leefwereld best onbereikbaar is voor volwassenen. De gemiddelde jongerenwerker of beleidsmedewerker zit niet op Instagram, TikTok of Telegram. Bovendien spreken ze daar een taal met elkaar die wij niet spreken.”

Daar moet je dus goed over nadenken vanuit communicatie hoe je dat handen en voeten geeft.

Hoe pak jij zoiets aan?

“De afgelopen twee jaar heb ik hard meegewerkt aan het opzetten van een netwerk aan lokale rolmodellen. Want het heeft natuurlijk niet zo heel veel zin als ik de wijk inga met de boodschap wat de schaduwzijde is van het snelle geld. Daar heb je andere mensen voor nodig die de taal spreken van de jongeren en waar ze ook naar willen luisteren. Dat kan de fietsenmaker om de hoek zijn, of een buurtvader. Dat netwerk bestaat inmiddels uit veertig mensen, van ervaringsdeskundigen tot criminologen, psychologen, moeders en vaders: zij weten die jongeren te bereiken.”

“Per programma verschilt mijn rol. De vraag was in eerste instantie het opzetten van een communicatiestrategie, voor beide programma’s. De rode draad zit met name in kennisdeling, stakeholdermanagement, zorgen dat alle inzichten die worden opgedaan in pilots, projecten en onderzoeken gedeeld worden met professionals in het werkveld. Het speelveld is verschillend, maar de opdracht is hetzelfde. Niet alleen lokaal, maar ook landelijk: dit speelt ook in Brabant of op andere plekken. Zo leren we van elkaar.”

Wat vond je de afgelopen twee jaar het meest bijzonder?

“De bewonerscommunicatie rondom het introduceren van een buurtrechter in Amsterdam Zuidoost. Het is één van de manieren om contact te maken, het verschil te kunnen maken, onder buurtbewoners die in de problemen zitten. Het zijn vaak mensen die gebukt gaan onder zogenoemde multi-problematiek: ze hebben schulden, twee banen, verslavingen, voeden de kinderen alleen op, noem maar op. Naar een New Yorks voorbeeld (daar heet het community justice centre) wordt er door deze rechters gekeken naar meer dan één probleem van iemand.”

“Meestal gaat het bij rechtszaken namelijk over één onderwerp of één specifiek probleem: maar dit deze rechters kijkt naar het hele scala aan problemen waar iemand mee te maken heeft. Ze proberen erachter te komen wat er allemaal speelt en denken ook mee over een oplossing. Schuldhulpverlening kan dus aan tafel zitten, de buurtteams, de zorgverzekeraar enzovoort, zodat er bijvoorbeeld direct een afbetalingsregeling kan worden opgezet. Op die manier wordt er perspectief geboden.”

“We zijn nu een jaar bezig met de bewonerscommunicatie en dat doen we door heel scherp te kijken naar wat de behoefte is van de bewoners. Uit onderzoek bleek al snel dat een foldertje in de brievenbus of een artikel in een nieuwsbrief niet ging werken. Deze mensen willen gewoon ergens naar binnen kunnen lopen en daar ter plekke hun vragen stellen. De rechters zitten daarom ook in de buurt, ze zijn daar elke dag aanwezig.”

Wat vind je leuk aan programmacommunicatie?

Het leukste is dat het ontstaat vanuit een behoefte. Het staat naast de lijncommunicatie, maar je werkt wel samen met elkaar. Daardoor kun je veel adviezen geven die niet altijd even gebruikelijk zijn. Je kunt echt aanjagen.”

Bovendien ben je binnen programmacommunicatie niet alleen bezig met de strategie maar ook met de uitvoering. Ik geef ook input voor de flyers, het intranet, de speeches, woordvoering of public affairs.

“En ik heb gemerkt dat het belangrijk is om de projectcommunicatie goed af te stemmen met de lijn die is uitgezet in het programma. Onder een programma hangen vaak veel projecten en pilots, je moet er dus waken dat de communicatieboodschap geen rommeltje wordt.”

Tot slot, wat vind je van de samenwerking met OnlyHuman?

“Ik vond de gesprekken heel prettig, er wordt goed doorgevraagd. Wat vind je leuk, waar word je blij van, wat zou je nog willen leren, waar haal je energie uit? Het persoonlijke contact is ook fijn, als ik even wil sparren dan kan dat altijd. Ik heb verder bewust gekozen voor detacheringsbasis, omdat het net iets meer zekerheid biedt. Het is fijn om te weten dat een deel je uit handen wordt genomen, daar hoef je je dan geen zorgen meer over te maken.” 

Ik hoef alleen nog mijn uren in te vullen, heerlijk!